Page 12 - LED_3_17

Normy i przepisy

Oświetlenie awaryjne – wymagania prawne
i zakres zastosowania. Cz. 2

Oświetlenie drogi ewakuacyjnej za pomocą opraw awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego Andrzej Pawlak,
powinno być tak zaprojektowane, aby uszkodzenie jednej oprawy nie spowodowało, że droga Centralny Instytut Ochrony Pracy
stanie się ciemna lub znalezienie kierunku ewakuacji będzie utrudnione bądź niemożliwe.
– Państwowy Instytut Badawczy

System oświetlenia ewakuacyjnego powinien być zbudowany Rys. 1. Znormalizowany pas drogi ewakuacji
z co najmniej dwóch lub większej liczby opraw znajdują-
cych się w jednym pomieszczeniu. Ten sam wymóg dotyczy Oświetlenie drogi ewakuacyjnej – wymagania
również oświetlania strefy otwartej. W celu zapewnienia właści- oświetleniowe
wej widzialności umożliwiającej bezpieczną ewakuację wymaga
się, aby oprawy oświetleniowe umieszczane były co najmniej 2 m W przypadku dróg ewakuacyjnych o szerokości do 2 m mini-
nad podłogą [1, 3]. W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu malne natężenie oświetlenia na podłożu wzdłuż środkowej linii tej
natężenia oświetlenia oprawy oświetleniowe przeznaczone do drogi powinno być nie mniejsze niż 1 lx. Z kolei na centralnym pasie
oświetlenia ewakuacyjnego powinny być umieszczane: drogi, obejmującym co najmniej połowę szerokości drogi, średnie
a. przy każdym wyjściu ewakuacyjnym i znakach bezpieczeń- natężenie oświetlenia powinno wynosić co najmniej 0,5 lx (rys. 1).

stwa, Z pozostałych wymagań oświetleniowych należy wymienić
b. w pobliżu (tzn. w odległości 2 m mierzonej w poziomie) scho- następujące:
–– iloraz maksymalnego do minimalnego natężenia oświetlenia
dów, tak by każdy stopień był oświetlony bezpośrednio,
c. w pobliżu (w odległości 2 m) każdej zmiany poziomu, (Ud) wzdłuż centralnej linii drogi ewakuacyjnej nie powinien
d. przy każdej zmianie kierunku i każdym skrzyżowaniu korytarzy, być większy niż 40 : 1;
e. na zewnątrz i w pobliżu (w odległości 2 m) każdego wyjścia –– olśnienie przeszkadzające powinno być utrzymywane na
niskim poziomie poprzez ograniczanie światłości opraw
końcowego, w obrębie pola widzenia; wartość maksymalna światłości
f. w pobliżu (w odległości 2 m) każdego punktu pierwszej uzależniona jest od wysokości zawieszenia oprawy nad pozio-
mem podłogi i przykładowo – dla wysokości poniżej 2,5 m –
pomocy oraz urządzenia przeciwpożarowego i przycisku alar- powinna wynosić 500 cd (pozostałe zależności przedstawione
mowego. są w PN-EN 1838: 2005 [1]);
W normie PN-EN 1838: 2005 [1] jest dodana w tym miej- –– minimalna wartość wskaźnika oddawania barw (Ra) zastoso-
scu informacja dotycząca oświetlenia punktów pierwszej pomocy wanych źródeł światła powinna wynosić nie mniej niż 40;
oraz urządzeń przeciwpożarowych i przycisków alarmowych, –– minimalny czas stosowania oświetlenia na drodze ewaku-
które nie znajdują się na drodze ewakuacyjnej i w strefie otwartej. acyjnej w celach ewakuacji powinien wynosić 1 godz., przy
Otóż powinny być one oświetlone w taki sposób, aby na podłodze czym 50% wymaganego natężenia oświetlenia powinno być
w ich pobliżu (w obrębie 2 m mierzonych w poziomie) natężenie wytworzone w ciągu 5 s, a pełny poziom natężenia oświetlenia
oświetlenia wynosiło co najmniej 5 lx. Z kolei w znowelizowanej w ciągu 60 s.
normie PN-EN 1838: 2013E [2] wspomniane natężenie oświe- Na rysunku 2 pokazana jest propozycja połączenia oświetlenia
tlenia o minimalnej wartości 5 lx musi być zawsze zapewnione drogi ewakuacyjnej oraz strefy otwartej w hali sportowej. Więk-
przy urządzeniach wymienionych w punkcie f) i innych związa- szy poziom natężenia oświetlenia w pasie drogi ewakuacyjnej niż
nych z bezpieczeństwem przeciwpożarowym, ale w płaszczyźnie w strefie otwartej sprawi, że ludzie intuicyjnie będą się kierować
pionowej. w stronę widniejszych obszarów.
W normie PN-ENÂ 1838:Â 2013E [2] dodano jeszcze uwagÄ™
dotyczącą sposobu oświetlania każdej zmiany kierunku i każ-
dego skrzyżowania korytarzy, który ma zapewnić oświetlenie
we wszystkich koniecznych kierunkach. Uzupełniono także wykaz
miejsc, w których należy umieszczać oprawy oświetlenia ewaku-
acyjnego, o dwa punkty dotyczące przebywających w obiekcie
osób niepełnosprawnych. Są to:
–– w pobliżu (tj. odległość 2 m wyznaczona w poziomie) sprzętu
przeznaczonego do ewakuacji osób niepełnosprawnych,
–– w pobliżu (w odległości 2 m) miejsca ewakuacji przewidzia-
nego dla osób niepełnosprawnych i przycisku alarmowego;
ponadto należy zapewnić dwukierunkowy system komuni-
kacji w tym miejscu oraz przycisk alarmu w toalecie dla osób
niepełnosprawnych.

1 2 Oświetlenie LED 3/2017