W dniu 24 kwietnia br. sejm znowelizował „Prawo energetyczne” – z gmin zostaną częściowo zdjęte koszty finansowania oświetlenia dróg krajowych i ekspresowych i przekazane Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA).
Obecnie do zadań gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy planowanie oraz finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy.
Celem zmian wprowadzonych w nowelizacji ustawy jest nie tylko ograniczenie obowiązku finansowania oświetlenia dróg przez gminy, ale przede wszystkim dokonanie racjonalnego podziału tego finansowania pomiędzy gminy a zarządcę dróg krajowych, którym jest GDDKiA. Ustawa przewiduje taki podział finansowania, który uwzględnia kryterium, jakim są potrzeby mieszkańców gminy. Identyfikuje też miejsca, które powinny być oświetlone: ulice, place, miejsca publiczne i wszystkie kategorie dróg publicznych. W przypadku dróg publicznych ustawa wyodrębnia autostrady, drogi ekspresowe (wszystkie) oraz drogi krajowe (odcinki poza terenem zabudowy), które ze względu na ich przeznaczenie i warunki techniczne służą zaspokajaniu potrzeb ponadlokalnych. Planowanie i finansowanie oświetlenia na autostradach, drogach ekspresowych (wszystkich) oraz innych drogach krajowych (odcinki poza terenem zabudowy) zostaje wyodrębnione i pozostawione jako zadanie zarządcy tych dróg, czyli GDDKiA.
Ustawa w tym zakresie odzwierciedla postulaty gmin podnoszących tranzytowy charakter dróg ekspresowych i obwodnic w ciągu dróg krajowych oraz brak odpowiednich środków na pokrycie finansowania oświetlenia dróg, które tylko w niewielkiej części służą potrzebom lokalnej społeczności.
Zmiany spowodują zmniejszenie obciążenia gmin kosztami finansowania oświetlenia dróg krajowych poza granicami terenu zabudowy, natomiast zwiększy wydatki GDDKiA o ok. 100 mln PLN rocznie.