Światło przyszłości – cyfryzacja systemów oświetleniowych i ich adaptacja do potrzeb użytkownika

16 maja 2018
Światło przyszłości – cyfryzacja systemów oświetleniowych i ich adaptacja do potrzeb użytkownika

Projektowanie systemów oświetleniowych to obecnie nie tylko zapewnienie wymagań związanych z natężeniem oświetlenia. Oprawy stały się nieodłącznym elementem architektury wnętrz oraz fasad budynków. Wysokie wymagania odnośnie do skuteczności świetlnej, UGR, wskaźnika oddawania barw stały się już standardem w profesjonalnych rozwiązaniach oświetleniowych. Światło to jednak coś więcej. Doskonały system oświetleniowy powinien automatycznie dostosować się do potrzeb użytkownika, a także umożliwić bezproblemową manualną kontrolę zgodną z aktualnymi wymaganiami.

Realizacja takich zadań możliwa jest dzięki zaawansowanym systemom sterowania dostępnym powszechnie na rynku. Standardem w sterowaniu oświetleniem stał się protokół cyfrowy DALI (ang. Digital Addressable Lighting Interface), który umożliwia komunikację pomiędzy interfejsami użytkownika, czujnikami oraz oprawami oświetleniowymi. Aby móc korzystać ze sprawdzonego protokołu DALI, opartego na standardzie IEC 62386, konieczne jest używanie komponentów, które zagwarantują bezawaryjną pracę i komunikację z innymi urządzeniami w systemie. Odpowiedzią na takie wymagania jest kolejna wersja standardu DALI-2 oraz działalność organizacji DIIA (Digital Illumination Interface Alliance) zrzeszającej kluczowych producentów oświetlenia i systemów sterowania. DIIA opracowała dotychczas istniejący standard IEC 62386 w nowej wersji. Poza informacjami dotyczącymi stricte technicznych aspektów protokołu, kluczową informacją jest to, że producent układów DALI musi przejść proces certyfikacji swoich urządzeń w niezależnym laboratorium, aby móc używać logo DALI-2. Bezdyskusyjną zaletą takiego rozwiązania jest kompatybilność wszystkich urządzeń DALI-2, co pozwala na konfigurowanie systemów sterowania oświetleniem bez obawy braku współpracy ze sobą urządzeń różnych producentów oraz skraca czas programowania i konfiguracji systemów sterowania.

Firma OSRAM jako jedna z pierwszych przeszła pozytywnie certyfikację układów zasilających DALI pod kątem zgodności z nową wersją standardu IEC 62386. Certyfikacja kolejnych układów zasilających OPTOTRONIC OSRAM pozostaje tylko kwestią czasu. W tym miejscu należy zaznaczyć, że nowe układy zasilające OPTOTRONIC są kompatybilne z wcześniejszą wersją standardu – pozwala to na ich użycie we wszystkich aplikacjach – niezależenie od tego, czy system sterowania oświetleniem spełnia wymagania standardu DALI czy też DALI-2.

Warto również wspomnieć, że wszystkie nowo wprowadzane układy zasilające OSRAM posiadają już certyfikat DIIA, co czyni tę firmę kluczowym graczem na rynku nowoczesnych i  zestandaryzowanych systemów sterowania oświetleniem. Pełna lista produktów, które są certyfikowane na zgodność z DALI-2, dostępna jest na stronie organizacji DIIA. Jednak II edycja standardu DALI to nie tylko konieczność certyfikacji wyrobów, ale również wprowadzenie nowych (wymaganych przez normę) funkcjonalności układów zasilających, sterowników oraz czujników i interfejsów użytkownika. Jedną z takich funkcji, kluczową w profesjonalnych systemach sterowania, jest obsługa komend DT8. Komendy te wykorzystywane są obecnie głównie do sterowania Tunable White, które jest nieodłącznym elementem systemów oświetleniowych HCL (ang. human centric lighting).

HCL pozwala na dostosowanie oświetlenia do aktualnych wymagań użytkownika oraz daje możliwość stworzenia idealnego oświetlenia przestrzeni, w której wykonywane są bieżące zadania. Systemy te wykorzystują fakt biologicznego wpływu światła na człowieka oraz jego aktywność. Badania pokazują, że temperatury barwowe pomiędzy 5300 K a 6000 K pozwalają na szybką aktywizację człowieka o poranku, podczas gdy ciepłe barwy (3000 K) umożliwiają wyciszenie i relaks w domowym zaciszu u schyłku dnia.

Autor: Maciej Krefft

Całość artykułu można przeczytać  w numerze 2/2018 Oświetlenie LED. Zaprenumeruj