System konserwacji oświetlenia powinien być nieodzownym elementem każdego projektu oświetleniowego. W praktyce, niestety, zagadnienie to jest bardzo często pomijane lub marginalizowane zarówno przy obliczeniach, jak i w czasie eksploatacji urządzeń oświetleniowych. Urządzenia oświetleniowe, jak każde inne urządzenia, są projektowane z myślą o pracy w konkretnych warunkach. Przekroczenie pewnych dopuszczalnych granic może skutkować uszkodzeniami sprzętu, szybszym jego zużyciem oraz spadkiem kluczowych parametrów urządzenia.
Właściwie zaprojektowany i zrealizowany system konserwacji powinien towarzyszyć każdej instalacji oświetleniowej, zwłaszcza w przypadku obiektów przemysłowych, gdzie warunki pracy urządzeń są zazwyczaj trudniejsze niż w przypadku biur lub naszych domów.
Dobór systemu konserwacji oświetlenia
Czym jest w zasadzie system konserwacji oświetlenia i w jakim celu się go stosuje? Systemem konserwacji można nazywać zestaw zabiegów mających na celu utrzymanie założonych parametrów oświetlenia na właściwym poziomie przez określony dystans czasowy. Instalacja oświetleniowa zapewnia np. odpowiednie poziomy natężenia oświetlenia w chwili „zero”, czyli w momencie jej pierwszego uruchomienia. Następnie na skutek wielu czynników mamy zazwyczaj do czynienia ze stopniowym spadkiem tych poziomów. Zaprojektowanie systemu konserwacji pozwala na ustalenie pewnego przewymiarowania oświetlenia tak, aby po realizowaniu zabiegów konserwacyjnych założony poziom natężenia oświetlenia i innych parametrów utrzymywał się przez odpowiednio długi czas. W systemie konserwacji wyróżnia się zazwyczaj sześć głównych przyczyn spadku natężenia oświetlenia na płaszczyźnie roboczej i zabiegów z tym związanych. Przyczyny te można podzielić na usuwalne i nieusuwalne, a na ich podstawie wyliczyć współczynnik utrzymania oraz współczynnik zapasu. Współczynnikiem utrzymania nazywamy iloraz średniego natężenia oświetlenia Et po pewnym czasie eksploatacji urządzenia oświetleniowego i średniego natężenia oświetlenia Et = 0 uzyskanego w tych samych warunkach dla urządzenia umownie rozpatrywanego jako nowe. Wartości natężenia oświetlenia odnoszą się do płaszczyzny roboczej.
Współczynnik utrzymania u (MF – eng. maintenance factor) jest miarą spadku natężenia oświetlenia. Współczynnik zapasu k jest natomiast miarą przewymiarowania urządzenia oświetleniowego i stanowi odwrotność współczynnika utrzymania:
Cały arykuł można przeczytać w numerze 4/2020 Oświetlenie LED. Zaprenumeruj
Fot. Signify
